سلامت دهان و دندان یک امر بسیار حائز اهمیت است که انجام آن برای زندگی هر فردی واجب است. حداقل یک مرتبه در طول زندگی کار ما دندان پزشکی برخورده است و مجبور بودیم به کلینیک دندان پزشکی مراجعه کنیم. هر کس ممکن است بنا به دلایل مختلفی به مراکز مراجعه کند و درمان هیچکس با فرد دیگری نمی تواند یکسان باشد زیرا شرایط بدنی هر فرد مختص خود آن فرد است.

به دلیل هزینه های زیادی که برای درمان های دندان پزشکی وجود دارد برخی از افراد به دنبال درمان مشکلات خود نیستند اما باید بدانید هر چه دیر تر به دنبال انجام درمان های دندان پزشکی خود باشید متاسفانه هزینه و اتفاقات جبران ناپذیر دیگری را باید تحمل کنید.

آثار حاصل از رعایت نکردن بهداشت دهان و دندان می‌‌تواند از پوسیدگی دندان تا بیماری التهاب لثه، عفونت لثه و افتادن دندان متغیر باشد. خوشبختانه رعایت بهداشت دهان و دندان از قبیل تمیز کردن دندان‌ها به صورت صحیح و منظم می‌‌تواند از بروز تعداد زیادی از مشکلات جلوگیری کند. در حقیقت باکتری‌ها همیشه در دهان وجود دارند و تمیز کردن دندان به صورت منظم و محدود کردن مواد غذایی شیرین می‌‌تواند از پوسیدگی دندان جلوگیری کند.

تمیز کردن دندان از بروز پوسیدگی دندان که باعث می‌شود باکتری‌ها در دهان رشد کنند و باعث ایجاد بیماری التهاب لثه یا بیماری لثه شوند جلوگیری می‌کند. اگر شما به علت عدم رعایت بهداشت دهان و دندان دچار بیماری لثه شده اید می‌‌توانید از روش‌های مختلف از قبیل پر کردن دندان یا روکش کردن آن یا روش‌های بسیار پیچیده و پرهزینه مانند روت کانال دندان یا جراحی دندان برای خارج کردن دندان آسیب دیده و کاشت ایمپلنت به جای آن استفاده کنید.

اگر شما هر روز دهان و دندان خود را به خوبی تمیز نمی‌کنید در معرض خطر پوسیدگی دندان قرار خواهید گرفت. علائم اولیه پوسیدگی دندان شامل احساس درد هنگام گاز زدن مواد غذایی، احساس حساسیت دندان یا احساس درد دندان است. هنگامی‌که پس از خوردن مواد غذایی و نوشیدنی‌های حاوی کربوهیدرات دندان‌های خود را به صورت منظم تمیز نکنید یک ماده ضروری برای رشد میکروب‌ها فراهم خواهد شد. این میکروب‌ها می‌توانند طی مدت ۲۰ دقیقه پس از خوردن مواد غذایی شروع به تشکیل پلاک روی دندان نمایند بنابراین اگر معمولاً از غذاهای حاوی کربوهیدرات استفاده می‌‌کنید باید حتما روزی دوبار دندان‌های خود را مسواک بزنید.

پلاک دندانی تجمعی از خرده های مواد غذایی ترکیبات بزاق و خصوصا میکروب های داخل دهان است که بر روی لثه و دندان ها قرار می گیرد و به سادگی هم قابل رویت نیست و در صورتی که مورد توجه و رسیدگی قرار نگیرد، به صورت لایه ای نرم و آلوده بر روی دندان احساس می شود باکتری های موجود در این پلاک ها سمومی تولید می کنند که باعث تحریک و التهابات لثه می گردد در واقع پلاک دندانی عامل اصلی ایجاد پوسیدگی دندان هاست.
پلاک های میکروبی با شستن دهان توسط آب یا دهانشویه های معمولی از دهان جدا و تمیز نمی شود و برای تمیز کردن آن باید از مسواک و مواد مناسب و مخصوص این کار کمک گرفت.

قطعا شما هم یک بار در زندگی خود شنیده اید که پزشکان توصیه می کنند بهداشت دهان و دندان خود را به خوبی رعایت کنید. ممکن است برای شما هم سوال باشد چگونه باید بهداشت دهان و دندان را رعایت کرد و منظور از رعایت بهداشت عمومی دهان و دندان چیست؟ پاسخ شما اینجاست !
منظور از بهداشت عمومی دهان و دندان شامل تشخیص میزان سلامتی دهان و بهبود این میزان بین جوامع مختلف است دلیل اهمیت بالای رعایت این مورد این است که می تواند علاوه بر تاثیر مستقیم بر حفظ دهان و دندان شما از هرگونه بیماری می تواند بر سلامت مغز و قلب شما تاثیر بسیار زیادی داشته باشد طی مطالعات و تحقیقاتی که انجام شده است بیمارانی که به علت سکته حاد مغزی به بیمارستان راه یافته اند پزشکان ارتباطی بین بروز سکته مغزی با نوعی باکتری دهانی با نام با نام cnm-positive Streptococcus mutans در آنها یافت کردند.

• روزی دو بار دندان‌های خود را با خمیر دندان حاوی فلوراید مسواک بزنید.

  احتمالا به نظر شما شنیدن جمله روزی دو بار دندان‌های خود را با خمیر دندان حاوی فلوراید مسواک بزنید بسیار ساده و ابتدایی است اما باید بدانید این کار به حفظ سلامت دهان و دندان شما کمک خواهد کرد.

• به طور منظم دندان‌های خود را مسواک بزنید.

  بررسی مقالات علمی در کنار مطالعه راهنمایی‌های سازمان ها و نهادهای تخصصی دندان پزشکی توانسته است شواهد و مدارک کافی در خصوص اهمیت روزی ۲ بار مسواک زدن را نشان دهد زیرا می‌تواند به طرز قابل توجهی که پوسیدگی دندان و بیماری لثه و عفونت و التهاب آن را کاهش دهد. خاطرنشان می‌کنیم که در این مطالعات انجام شده محققان به این نتیجه رسیدند که مسواک زدن با خمیر دندان حاوی فلوراید به صورت منظم می‌‌تواند به ارتقاء بهداشت دهان و دندان و حفظ سلامت آنها کمک کند

• از خمیر دندان حاوی فلوراید استفاده کنید.

  از روش‌ها و معیارهای تخصصی برای ارزیابی مزایای فلوراید استفاده شده است و تحقیقاتی که در خصوص آثار فلوراید بر روی کودکان و نوجوانان انجام شد نشان داده است که استفاده از خمیر دندان حاوی فلوراید می‌‌تواند از ۱۶ تا ۱۳ درصد ریسک پوسیدگی دندان را کاهش دهد و از سطح دندان محافظت نماید. به علاوه بالاترین مقدار فلورایدی که در خمیر دندان استفاده می‌شود برابر با ppm 5000 است که در مقایسه با خمیر دندانی که در آن از مقادیر کمتری فلوراید (1000- 1500 ppm) استفاده شده است می‌‌تواند ریسک آسیب دیدگی ریشه دندان را کاهش دهد.

• به مدت زمان مسواک زدن خود توجه کنید.

  تحقیقاتی که در خصوص زمان مناسب برای مسواک زدن دندان‌ها در طول روز انجام شده نشان داده است که این مسئله به شاخص پلاک روی دندان بستگی دارد. درک مدت زمان لازم برای مسواک زدن مسئله مهم این است که نباید از آن غافل شد. به طور کلی محققان به این نتیجه رسیده‌اند که مسواک زدن دندان‌ها به مدت ۲ دقیقه در مقایسه با مسواک زدن آنها به مدت یک دقیقه می‌تواند ریسک تشکیل پلاک را کاهش دهد. بنابراین شما باید برای مسواک زدن هر یک از دندان‌های خود حدود ۴ ثانیه وقت صرف کنید تا از تشکیل پلاک روی آنها جلوگیری شود.

• هر روز فاصله بین دندان‌های خود را تمیز کنید.

تمیز کردن فاصله بین دندان‌ها به ‌اندازه تمیز کردن سطح آنها حائز اهمیت است این کار به حفظ سلامت دهان و دندان کمک می‌کند بنابراین باید حداقل روزی یک بار از نخ دندان برای تمیز کردن دندان‌های خود استفاده کنید. معمولاً از نخ دندان برای تمیز کردن بین دندان‌ها استفاده می‌شود و استفاده انخ دندان  مسئله بسیار مهمی است که متاسفانه تعداد زیادی از افراد توجهی به آن ندارند زیرا تصور می‌‌کنند که استفاده از نخ دندان یک کار بیهوده یا غیر ضروری است و این تفکر باعث شده است پذیرش نخ دندان و استفاده از آن و تبدیل کردن آن به یک عادت روزمره برای این افراد دشوار باشد.
استفاده از نخ دندان یک روش بسیار حساس است و مزایای بسیار زیادی را به همراه دارد و محققان در تحقیقاتی که انجام داده‌اند و مزایای بیشمار آن برای حفظ سلامت دهان و دندان شاره کرده‌اند.

•  از رژیم غذایی سالم که مصرف نوشیدنی‌های شیرین و مواد حاوی نشاسته را محدود می‌کند.

  پیروی از یک رژیم غذایی سالم برای حفظ سلامت بدن اهمیت بسیار زیادی دارد، تحقیقاتی که در خصوص تاثیر مواد غذایی بر سلامت دهان و دندان انجام شده نشان داده است که مصرف برخی از مواد غذایی ریسک پوسیدگی دندان و بیماری لثه را افزایش می‌دهد. به طور کلی نتایج حاصل از تحقیقات متعددی که در خصوص آثار سیستماتیک مواد غذایی به ویژه قند انجام شده است نشان داده که مصرف مواد خوراکی شیرین باعث پوسیدگی دندان می‌شود بنابراین متخصصین به همه افراد توصیه می‌‌کنند که میزان مصرف مواد غذایی و نوشیدنی‌های شیرین را در رژیم خود محدود کنند این کار به حفظ سلامت بدن و و دهان و دندان آنها کمک می‌نماید.

•  برای جلوگیری از بروز بیماری دهان و دندان و درمان آن به طور منظم به دندان پزشک مراجعه کنید.

  محققان در تحقیقاتی که بر روی بیماران مختلف انجام داده‌اند به این نتیجه رسیده‌اند که مراجعه منظم به دندان پزشک و انجام معاینات روتین دهان و دندان درمان هرگونه مشکل احتمالی می‌تواند ریسک پوسیدگی و از دست دادن دندان و بروز بیماری‌های حاد لثه را کاهش دهد. بنابراین اگر به حفظ سلامت دهان و دندان خود علاقه دارید و می‌خواهید که ریسک بیماری‌های دهان و دندان و سایر اختلالات مرتبط را کاهش دهید هر ۶ ماه یک بار به متخصص دندان پزشکی مراجعه کنید.

• از آب حاوی فلوراید استفاده کنید.

تحقیقات زیادی در خصوص ارتباط بین مصرف آب حاوی فلوراید و کاهش سطح پوسیدگی دندان در دندان‌های شیری و دائمی انجام شده است. در یکی از تحقیقاتی که در کانادا انجام شده فلوراید از آب آشامیدنی مردم حذف شد تا محققان بتوانند درصد پوسیدگی دندان در این جامعه را با کشور همسایه که به آب آشامیدنی خود فلوراید اضافه کرده بودند مقایسه کنند و در نهایت به این نتیجه رسیدند که دو سال و نیم تا سه سال پس از حذف فلوراید از آب آشامیدنی ساکنین این کشور، سرعت پوسیدگی دندان‌های شیری و دندان‌های دائمی افزایش یافته است. در چند سال گذشته بر اهمیت اضافه کردن فلوراید به آب آشامیدنی به عنوان یک عامل مهم برای جلوگیری از پوسیدگی دندان و بروز بیماری‌های دهان و دندان تأکید شده است.

•  از مصرف محصولات حاوی تنباکو خودداری کنید.

استفاده از تنباکو به صورت محصولات متعدد عوارض زیادی را بر سلامت دهان و دندان به دنبال دارد. تاثیری که تنباکو و سیگار کشیدن و محصولات بدون دود بر سلامت دهان و دندان می‌گذارند بسیار زیاد است که شامل بروز التهاب و بیماری لثه، تغییر رنگ مینای دندان، پوسیدگی دندان و بروز سرطان دهان است. به همین دلیل از گذشته تاکنون دندان پزشکان به شدت با استعمال دخانیات مخالفت کرده‌اند و از همه می‌‌خواهند که از استعمال این محصولات خودداری کنند.

•  از استفاده از پیرسینگ دندان خودداری کنید.

امروز استفاده از پیرسینگ دندان به سرعت در حال محبوب شدن است و تعداد زیادی از افراد از این محصولات استفاده می‌کنند. تحقیقاتی که در خصوص استفاده از پیرسینگ انجام شده است نشان داده که کاشت نگین روی دندان باعث شکستگی آن، تحلیل رفتن دندان و عقب رفتن لثه می‌شود. بنابراین پزشکان به شدت همه افراد را از انجام این روش منع می‌کنند.

بطور کلی بهداشت دهان و دندان به معنای دهانی خوشبو و با ظاهری زیباست، به عبارت دیگر یعنی دندان ها تمیز و بدون لکه باشند، لثه ها صورتی رنگ بوده و و در زمان مسواک زدن دچار خونریزی یا زخم نشوند و بوی بد دهان در طولانی مدت وجود نداشته باشد.
تاخیر در مراقبت های دهانی، راه حلی مناسب برای صرفه جویی در وقت یا پول نیست ، سلامت دهان و دندان یکی از بزرگ ترین مولفه های سلامت تمام بدن است . برای مقابله با هر گونه تغییر در سلامت دهان و دندان، که رعایت نکردن بهداشت دهان و دندان را نشان می دهد، زمان بگذارید و نکات و اقدامات لازم را انجام دهید .